تاریخچه قنداق کردن نوزادان

اگرچه قنداق کردن نوزاد سابقه ای طولانی دارد و تاریخچه آن به صدها سال پیش باز می گردد، ولی شیوع بیشتر این اقدام از دهه ۱۹۹۰ میلادی و همزمان با افزایش آگاهی مردم در زمینه به پشت خواباندن نوزادان بوده است. پیش از این سال ها، خواباندن نوزادان به روی شکم متداول تر بوده است. ولی همزمان با پیشرفت علم و انجام مطالعات علمی مختلف، مشخص شد که رابطه مستقیمی بین روی شکم خوابیدن نوزاد و احتمال بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) وجود دارد. به همین خاطر،‌ در سال ۱۹۰۴ جنبشی با هدف اصلاح رفتار والدین ایجاد شد. هدف این جنبش تذکر به والدین در جهت به شکم خواباندن نوزادان و تشویق آن ها در راستای به پشت خواباندن نوزادان بود. به صورت کلی، تمام والدین به دنبال راهکارهایی هستند تا کودک آن ها امن و راحت بخوابد. از سوی دیگر، از زمان شروع این جنبش، والدین متوجه شدند که حرکات ناگهانی بدن و از خواب بیدار شدن های نوزادان در زمانی که به پشت خوابیده هستند بیشتر می شود. بنابراین، اولین نمونه های قنداق کودک در این زمان و در راستای پاسخگویی به نیاز واقعی والدین و کودکان ساخته شد. البته در آن زمان استفاده از قنداق فرنگی و به صورت کلی انواع قنداق نوزاد مرسوم نبوده و والدین از تکه ای پارچه استفاده می کردند. به صورت کلی، محصولات مختلفی و مرتبط با خواب نوزادان در این دوره زمانی ساخته شد.. در طی سالیان آتی، نسل های بعدی محصولات قنداق کودک طراحی و عرضه شدند که نیازهای جسمانی و مراحل رشد جسمانی کودک را بیشتر مورد توجه قرار می دادند. نوزادان در این قنداق ها احساس راحتی بیشتری داشته، امنیت بیشتری دارند و از روند رشدی آن ها نیز حمایت می شود.

قنداق کردن چیست؟

به گفته متخصصان، نوزادان تازه متولد شده در چند ماه اول، به خاطر رفلاکس بازوهای خود را تکان می دهند که باعث بیدار شدن آن ها از خواب می شود. اما قنداق با جلوگیری از این جابجایی سبب می شود بچه خواب آرام تری داشته باشد. قنداق کردن بچه از آن چیزی که فکر می کنید، ساده تر است. این کار در واقع پیچیدن پتوی کودک (به اندازه کافی محکم) به دور نوزاد است تا نتواند از آن خارج شود. قنداق پیچ کردن نوزاد به این دلایل انجام می شود:

• همانطور که گفته شد، اولین دلیل نگه داشتن بازوها در کنار بدن است تا از رفلاکس جلوگیری کند.
• نوزادان وقتی در این فضای محکم و گرم قرار می گیرند احساس راحتی و آرامش بیشتری دارند.
• قنداق کودک شما را گرم نگه می دارد و از خطر خفگی به خاطر خوابیدن با پتوی باز یا SIDS حفظ می کند.

انواع قنداق

همانطور که در بخش پیشین بیان شد، استفاده از انواع قنداق سابقه ای طولانی دارد. بنابراین، قنداق ها نیز همانند تمام محصولات دیگر دستخوش تغییرات و البته پیشرفت هایی شدند. امروزه خبر خوب برای والدین و البته نوزادها آن است که قنداق ها بسیار پیشرفته و کاربردی تر از مدل های اولیه خود شدند و دیگر احتیاجی به استفاده از یک تکه پارچه و محکم پیچیدن آن به دور نوزاد نخواهد بود. امروزه مدل های مختلفی از قنداق کودکان را شاهد هستیم که در انواع طرح ها، مدل ها و رنگ ها عرضه می شوند و پاسخگو نیازهای نوزاد شما هستند. بنابراین، به صورت کلی قنداق ها را به ۲ گروه می توان دسته بندی کرد.

1. قنداق های پارچه ای

این قنداق ها در واقع ساده ترین نوع بوده و در واقع یک پارچه مربع شکل هستند. جنس این پارچه ها عموماً بسیار نرم و لطیف انتخاب می شود تا نوزاد احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشد. استفاده از این قنداق ها به همان روش قدیمی و سنتی است که در بسیاری از بیمارستان ها به والدین آموزش داده می شود. آموزش بستن این نوع قنداق را در ادامه این متن بیان خواهیم کرد.

2. قنداق فرنگی

قنداق فرنگی نمونه جدید و پیشرفته تر از قنداق ها است. امروزه استفاده از قنداق فرنگی متداول تر است، چراکه سهولت بیشتری را هم برای والدین و هم برای نوزاد به همراه می آورد. انواع مختلف قنداق چسبی را نیز می توان در این دسته جای داد. این قنداق ها در واقع شبیه به نوعی کیسه خواب هستند. هنگام طراحی قنداق فرنگی،  فضای مخصوص استراحت نوزاد محاسبه و طراحی شده و تنها کافیست نوزاد خود را در داخل آن قرار داده و زیپ‌، دکمه و یا چسب آن را ببندید تا جای او کاملاً محفوظ باشد. اگر قصد خرید اینترنتی قنداق فرنگی را دارید، به جنس این قنداق توجه کنید، برای مثال، خرید قنداق فرنگی نخی برای روزهای گرم تابستانی مناسب است.

آموزش قنداق کردن نوزاد

همانطور که می‌ دانیم، مدل های مختلفی از قنداق نوزاد وجود دارد. استفاده از قنداق فرنگی دشواری خاصی به همراه نخواهد داشت و تنها کافیست نوزاد را داخل آن قرار داده و برای مثال، اگر اقدام به خرید اینترنتی قنداق چسبی کردید، تنها کافیست نوزاد را داخل آن قرار داده و چسب های قنداق فرنگی چسبی را به هم متصل کنید. ولی در صورتیکه قصد قنداق کردن نوزاد خود با استفاده از یک قطعه پاره را دارید،‌ این کار را بر اساس این ۴ مرحله انجام دهید.

مرحله اول: پارچه مربع شکل قنداق را روی زمین پهن کنید. دو قطع متقارن را به هم بچسبانید تا پارچه شکل مثلث/هرم پیدا کند. حال نوزاد را در وسط پارچه قنداق قرار دهید به شکلی که بخش کمی از شانه ها و گردن او از پارچه بالاتر باشد.

مرحله دوم: دست راست نوزاد را در راستای بدن او قرار داده و آن را کمی خم کنید. پارچه قنداق را از همان سمت گرفته و آن را به آرامی روی دست و قفسه سینه نوزاد بکشید. اضافه‌ی پارچه را زیر نوزاد قرار دهید. در این مرحله با دست چپ نوزاد کاری نخواهیم داشت.

مرحله سوم: بخش پایینی پارچه قنداق را به سمت بالا تا زده و روی پاهای نوزاد را بپوشانید. پارچه اضافی را در داخل بخش بالایی قنداق که در مرحله دوم پیچیده بودید قرار دهید.

مرحله چهارم: تمام کارهای انجام شده در بخش دوم را برای دست چپ نوزاد انجام دهید.

سعی کنید پارچه را نسبتاً محکم به دور نوزاد بپیچید. او این شرایط را دوست خواهد داشت، چراکه برای او تداعی کننده روزهای سپری شده در رحم مادرش خواهد بود. علاوه بر این، هرگز بر روی کودک قنداق شده یک روانداز اضافه نگذارید. این کار دمای بدن او را افزایش خواهد داد و بسیار خطرناک است.

چرا قنداق کردن نوزاد خوب است؟

قنداق مثل یک محافظ امن و مطمئن برای نوزاد عمل می‌کند به شرطی که واقعا او را به صورت درست و اصولی قنداق کرده باشند. در صورتی که می‌خواهید قنداق کردن کودک را یادبگیرید می‌توانید از مقاله آموزش قنداق کردن نوزاد کمک بگیرید.در حقیقت قنداق به نوزاد این امکان را می‌دهد تا راحت‌تر بخوابد و از خواب خود لذت بیشتری ببرد و محیط او کاملا گرم باشد. این موضوع کمک می‌کند تا از گریه‌های زیاد و بی‌رویه نوزاد جلوگیری کند. بدین ترتیب مادر شانس بیشتری برای استراحت دارد و کمتر شاهد گریه‌های معصومانه نوزادش خواهد بود. به همین خاطر هر مادر بارداری در زمان تهیه مهمترین لوازم ضروری نوزاد خرید قنداق را در لیست اقلام خود دارد. شاید برخی از افراد تصور کنند که فقط ایرانی‌ها هستند که از فواید قنداق فرنگی بهره می‌برند. اما جالب است بدانید که از همان ابتدا در سایر مناطق دنیا این روش رواج داشته است.

تحقیقات غرب در مورد فواید قنداق فرنگی

در واقع از دهه 1960 بود که تحقیقات غربی‌ها در خصوص مزایای قنداق و تاثیرات آن بر افزایش آرامش نوزاد به صورت جدی شروع شد. پس از سال مطالعه و بررسی از سال 1990 به این نتیجه رسیدند که واقعا فرهنگ قنداق کردن نوزاد برای سلامتی او هیچ خطری ندارد و کاملا در راستای سلامتی اوست. در زمان انجام این آزمایش که سال‌ها زمان برد از 2 گروه مختلف نوزادان کمک گرفته شد. در این پروژه علمی و تحقیقاتی تعدادی از نوزادان را قنداق کردند و تعدادی دیگر در طول دوران نوزادی هرگز قنداق نشدند. طبق بررسی‌های انجام شده مشخص شد نوزادانی که قنداق شده بودند، آرامش بیشتری داشتند و کمتر بی‌قرار می‌کردند و خواب راحت‌تر داشتند و ساعت خواب‌شان بیشتر شده بود. همچنین این گروه از نوزادان ضربان قلب پایین‌تر و پایدارتری داشتند. اما در مقابل کودکانی که قنداق نشده بودن ساعت خواب کمتری داشتند. همچنین این کودکان از کیفیت خواب کمتری هم برخوردار بودند و این باعث می‌شد تا گریه بیشتری کنند و بی‌قرارهای آنها فزیش پیدا کرده و آرمش کمتری را تجربه می‌کردند. اما سوالی که در اینجا مطرح بود این بود که چرا وجود قنداق فرنگی این همه تفاوت در بین این 2 گروه از نوزادان ایجاد می‌کرد؟

راز پنهان فواید قنداق فرنگی در آرامش نوزاد

همیشه زوایای پنهانی در کارهای شرقی‌ها وجود دارد که غربی‌ها از آن غافل هستند حتی اگر در مورد قنداق فرنگی باشد!!!

ما شرقی‌ها سال‌های زیادی از قنداق استفاده می‌کردیم و برای سلامت نوزادان خود از آن بهره می‌بردیم. اما آنها سال‌ها تحقیق کردند تا بالاخره متوجه این راز بزرگ ولی پنهان بشوند. در حقیقت راز بزرگ قنداق فرنگی در یک نکته بسیار ساده خلاصه می‌شود. همه راز پنهان قنداق فرنگی این بود که وقتی نوزاد را قنداق می‌کنید از فعالیت‌های حرکتی زیاد او جلوگیری می‌کند و با محدود کردم حرکات نوزاد به داشتن آرامش بیشتر او کمک می‌شود. در حقیقت قندان به نوعی فضای داخل رحم مادر را شبیه سازی می‌کند. کودک در رحم مادر می‌تواند حرکت کند، اما حرکاتش کم و محدود است. وقتی حالا نوزاد را قنداق می‌کنید، چنین شرایطی مشابه رحم مادرش را برای او فراهم می‌آورید. بنابراین همین موضوع گریه کمتر، ضربان قلب منظم‌تر را برای او فراهم می‌کند. جالب است بدانید که اگر نوزادتان نارس است لازم است بیشتر از فواید قنداق فرنگی برای نوزاد نارس بهره‌مند گردید.

مزایای قنداق کردن نوزاد

فرقی نمی کند از قنداق فرنگی و یا قنداق های سنتی استفاده کنید، چراکه این کار در هر حال مزایای خاصی را برای نوزاد شما به همراه خواهد داشت. به صورت خلاصه، این مزایا را می توان برای استفاده از انواع قنداق برشمرد:

• بهبود کیفیت و کمیت خواب نوزاد
• کاهش سطح اضطراب در نوزاد
• جلوگیری از بیدار شدن ناگهانی کودک از خواب
• کنترل بیشتر بدن نوزاد و جلوگیری از بروز تکان های ناگهانی که باعث ترسیدن نوزاد می شوند.
• با استفاده از قنداق دیگر احتیاج به روانداز، پتو، بالشت و … نخواهید داشت. تحقیقات حاکی از وجود رابطه مستقیم استفاده از تمام این موارد و احتمال بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد هستند.
• قنداق کردن مانع از آسیب زدن ناگهانی نوزاد به پوست و صورت خود می شود.
• استفاده از انواع قنداق باعث می شود تا نوزاد در تمام طول شب با حالتی ثابت و به پشت بخوابد. همانطور که بیان شد، این حالت خوابیدن برای نوزادان توصیه می شود.
• شرایط نوزاد در داخل قنداق برای او دوست داشتنی است، چراکه حس روزهایی را برای او یادآوری می کند که در رحم مادر قرار داشت.
• هنگام قنداق کردن، دست های نوزاد را در راستای بدن او قرار می دهند. تحقیقات نشان می دهد که عموماً نوزادان در این حالت آرامش زیادی داشته و به راحتی به خواب می روند.
• قنداق کردن نوزاد برای والدین نیز مزایایی را به همراه خواهد داشت. هرچه نوزاد آرام تر باشد و دفعات کمتری در نیمه شب بیدار شود، والدین نیز آرامش بیشتری خواهند داشت و به راحتی می توانند استراحت کنند.

کلام آخر

قنداق فرنگی مزیت‌هایی دارد که شاید برخی از مادران از آن بی‌اطلاع باشند. بنابراین هم اکنون خرید قنداق فرنگی را به لیست خرید سیسمونی نوزاد خود اضافه کنید، تا کودکتان از فواید قنداق فرنگی بی‌بهره نباشد.