دستهبندی کالاها
وقتی صحبت از آبمیوه میشود باید 100درصد از میوه تهیه شده باشد و امکان دارد که کمی پالپ میوه نیز داشته باشد. اما متاسفانه اغلب آبمیوههایی که در بازار عرضه میشوند از کنسانتره میوهها به همراه آب، شیرینکننده، طعمدهنده، مواد نگهدارنده و گاها افزودنیهایی مانند ویتامین ث و یا کلسیم تهیه میشوند. طبق سازمان غذا و دارو، درصورتی که آبمیوه ارگانیک نباشد باید روی برچسب محصولات قید شود. مسلما و باید کودکان با سنین بسیار پایین را با آبمیوههای کاملا طبیعی و سالم تغذیه کنید.
در واقع کودکان نیازی به نوشیدن آبمیوه ندارند اما آب میوه و سبزیجات راه مناسبی برای آشنا کردن آنها با طعمهای جدید است در کنار اینکه آبمیوهها دارای میزان بالایی از ویتامینها به ویژه ویتامین ث هستند. بزرگترین مشکلی که آبمیوهها دارند، میزان بالای قند موجود در آنها است. آب سبزیجات مشکل قند را ندارند اما حاوی سطح بالایی از نمکها هستند. بنابراین متخصصان تغذیه توصیه میکنند تا قبل از یکسالگی هرچه دیرتر آب میوهها و سبزیجات را در دایره غذایی کودکان وارد کنید. تا 6 ماهگی کودکان باید فقط از شیر مادر تغذیه کنند. با این حال امروزه تعدادی از متخصصان میگویند که کودکان خود را تا یکسالگی فقط با شیر مادر تغذیه کنید چرا که به این طریق خطر چاقی کودکان کمتر میشود و نیز ایمنی بدن کودکان بالاتر میرود. به هر حال بحث در این مورد زیاد است. مسالهای که باید به آن دقت کنید این است که نباید کودکان را با آب میوه و سبزی سیر کنید و باید همیشه میل آنها برای شیر مادر و یا شیر خشک بیشتر باشد چراکه بدن آنها در حال رشد است و نیاز به ترکیبات دیگری از جمله پروﺗﺌین دارند. در غیر این صورت خطر سوء تغذیه، عدم رشد کافی و کم خونی افزایش مییابد و در نتیجه ادامه این روند مشکلات بسیار جدی برای سلامتی و رشد کودک شما ایجاد میشود.
معمولاً 6 ماهگی را سن مناسب برای وارد کردن آبمیوه به رژیم غذایی کودکان معرفی کردهاند، اما همان طور که قبلا گفتیم برخی پزشکان توصیه میکنند که تا 12 ماهگی کودک صبر کنید. پس همیشه بهتر است که با پزشک کودک خود مشورت کنید. ممکن است آنها چیزی در مورد تاریخچه خانوادگی شما یا تاریخچه پزشکی کودک شما بدانند و شما را بهتر راهنمایی خواهند کرد. اکنون فرض میکنیم که کودک شما به اندازه کافی رشد کرده است و میتواند بنشیند. در ابتدا اجازه دهید تا بین افزودن هر طعم 2 تا 3 روز بگذرد. به این طریق واکنش کودک خود را به طعمهای مختلف راحتتر تشخیص خواهید داد. موارد ذیل را در نظر داشته باشید: نباید کودک را به نوشیدن آبمیوه در هر ساعتی از روز و هر مقدار که بخواهد عادت دهید چرا که آبمیوهها قند بالایی دارد و یادتان نرود که او هنوز یک نوزاد است و برای رشد کافی به شیر مادر نیاز دارد. به هیچ عنوان از آبمیوههای کنسرو شده استفاده نکنید چراکه قند بسیار بالایی دارند و نیز ارزش غذایی مناسبی ندارند. به جای بطری شیر از یک فنجان و یا یک قاشق استفاده کنید. کم کم و با بخشهای کوچک شروع کنید. برای مثال در روزهای اول روزانه دو قاشق غذاخوری کافی است. در روزهای اول آبمیوه را کمی با آب با نسبت تقریبا 1 به 3 رقیق کنید تا روی معده فشار وارد نشود. با یک میوه و یا سبزی واحد شروع کنید تا دستگاه گوارش کودک کم کم عادت کند. دقت کنید که کودک به میوه و یا سبزی مورد نظر حساسیت نشان ندهد. اگر کوچکترین واکنشی را حس کردید، دیگر از آن میوه یا سبزی استفاده نکنید و با پزشک مربوطه در میان بگذارید. تا جایی که میتوانید و مخصوصا در ماههای ابتدایی (در ماههای 6 و 7) از میوهها و سبزیجات به شکل خام استفاده نکنید. در 8 ماهگی میتوانید آب میوههای خام را به نوزاد بخورانید اما از تمیز بودن کامل میوه و سبزی اطمینان داشته باشید. در سنین بالاتر بهتر است تا کودک آبمیوه را در کنار وعدههای غذایی و همراه غذای جامد نوش جان کند تا مواد مغذی بهتر جذب شود و از پوسیدگی دندانهای کودک جلوگیری به عمل آید. با میوهها و سبزیجاتی مانند سیب، گلابی و هویج شروع کنید.
پس قرار شد که در ابتدا با آب میوههای پخته شده شروع کنید و در هر وعده فقط از یک میوه یا سبزی استفاده کنید. پس از مدتی میتوانید چند میوه و سبزی را ترکیب کنید. میوهها و سبزیها منابعی غنی از ریز مغذیها، ویتامینها و مواد معدنی هستند که به رشد کودک کمک میکند. همیشه اعتقاد بر این است که آبمیوهها و سبزیجات برای سلامت قلب و عروق مفید هستند. نوشیدن آن به گردش خون سالم کمک میکند چرا که آبمیوهها حاوی انواع پلی فنول، ویتامینها و مواد معدنی هستند. میوه و سبزیجات دارای ترکیبات ضد التهابی هستند که در حال عمومی کودک موثر است. آبمیوهها و سبزیجات دارای ترکیبات فعال زیستی مانند پلی فنلها، الیگوساکاریدها، فیبر و نیترات هستند. ممکن است این ترکیبات اثر مشابه پربیوتیک را در روده انسان القا کنند. پری بیوتیکها به عنوان غذا برای میکروبهای مفید روده عمل میکنند. میکروبهای سالم روده میتوانند به بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش کمک کنند.
در کل باید گفت هیچگونه عارضه جدی از نوشیدن آبمیوهها ایجاد نمیشود اما باید از مواردی که در ذیل میآوریم آگاهی داشته باشید. اگر هر کدام از این علائم شدت یافت باید به پزشک کودک مراجعه کنید. میوهها به نسبتی که قند بالایی دارند نیز کالری زیادی داشته که در صورتی که زیاد مصرف شود ممکن است منجر به اضافه وزن کودک شود. نباید کودک 8 ماهه را به نوشیدن آبمیوه عادت دهیم. طعم شیرین و جدید آبمیوه برای نوزادان خوشایند است و ممکن است پس از چشیدن آن از خوردن شیر مادر و یا شیر خشک امتناع کنند و دقت کنید که به هیچ وجه آبمیوه را جایگزین شیر نکنید. در سنینی که کودکان دندان در میآورند کمی احتیاط کنید چراکه ممکن است قند بالای موجود در آبمیوه باعث پوسیدگی دندانها شود. یکی دیگر از مواردی که با افزودن آبمیوه به رژیم غذایی کودک ممکن است رخ دهد اسهال است. باید یادمان بماند که هنوز دستگاه گوارش کودک 8 ماه نابالغ است و ممکن است هضم آب میوه و سبزی کمی برایش سخت باشد و همین مساله کمی باعث درد معده و نفخ شود که البته پس از مدتی این مساله حل میشود.